Tau takiìaèo

Audio

  • 156 – 13/03/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (29’29’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « àravihi ; danger/dangereux ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « àravihi ; danger/dangereux ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 155 – 06/03/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (35'23’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « ani » ; « te tau tuhia » ; convocation, stage, stage, stagiaire ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « ani » ; « te tau tuhia » ; convocation, stage, stage, stagiaire ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 154 – 28/02/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’38’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tītī (ū), faaū ; convocation ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tītī (ū), faaū ; convocation ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 153 – 19/02/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (36’05’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Toti Teikiehuupoko me Ruto Teikitumenava no te tekao i ùka o te tau amoka hana a te Haè tuhuka èo ènana i tēnei èhua hou, me te hakatu o te èo i tēnei mou â.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Toti Teikiehuupoko et Ludovic Teikitumenava afin d’échanger sur les activités à venir de l’Académie marquisiennes, et faire le point de la situation actuelle de la langue marquisienne.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 151 – 07/02/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’40’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « maere, tapaò, mono ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « maere, tapaò, mono ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 150 – 31/01/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (34’53’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « hōhoà, poropa, tāhiti roa ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « hōhoà, poropa, tāhiti roa ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 149 – 24/01/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (32’42’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tere, òpuaìa, haapono ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tere, òpuaìa, haapono ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 148 – 17/01/2024 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (36’04’’)

    radio te oko nui*- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « haapaò, maraa, fifi, haanuu ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « haapaò, maraa, fifi, haanuu ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 147 – 13/12/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (29’50’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « aèna/èna » me te tau haaèoìa kē o « déjà ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « aèna/èna » et les autres traductions de « déjà ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 146 – 06/12/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (32’34’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « fārii, aua aè, faanaho ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « fārii, aua aè, faanaho ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 145 – 29/11/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’02’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « taui » me te tau haaviviniìa o te ponatekao « tau » ma he èo ènana me te èo tahiti.
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « taui » ainsi que toutes les significations du mot « tau » en marquisien et en tahitien

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 144 – 22/11/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (29’07’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « hānoa, tāìripaa, peu, pātoi » me te tau haahanaìa o « haa ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « hānoa, tāìripaa, peu, pātoi » et les différents sens de « haa ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 143 – 17/11/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’38’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « turu, nounou, paha ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « turu, nounou, paha ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 142 – 08/11/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (27’30’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « pāhono, hopeà » me « j’espère, passager ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « pāhono, hopeà » et « j’espère, passager ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 141 – 25/10/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (27’32’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tuatāpapa, haapaò, faufaa, tatarahapa » me « raté ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tuatāpapa, haapaò, faufaa, tatarahapa » et « raté ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 140 – 18/10/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’25’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « taa, māuà ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « taa, māuà ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 139 – 11/10/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (34’16’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « ani, itoito, faaitoito, haru, haruharu ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « ani, itoito, faaitoito, haru, haruharu ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 138 – 04/10/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’14’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « huru, maraa, raveà ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « huru, maraa, raveà »

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 137 - 27/09/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (26’43’’)

    radio te oko nui

     

    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « aua aè/auaè, ahani, tauturu ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « aua aè/auaè, ahani, tauturu ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 136 - 20/09/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (35’05’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tiàturi » me te tau haaviviniìa o te ponatekao « òa/oa ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tiàturi » et les emplois de « òa/oa » en marquisien.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 135 - 13/09/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (28’23’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « pāpū, paha », « camper » ; te ponatekao « oi ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « pāpū, paha », « camper » et l’emploi de « oi » en marquisien.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 134 - 28/06/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (27’41’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho me Ludovic Teikituputoua Teikitumenava no Ua Pou no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « itoito, huru » me « camper, pique-nique ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho et Ludovic Teikituputoua Teikitumenava de Ua Pou qui proposent aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « itoito, huru » et « camper, pique-nique ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 133 - 14/06/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (27'22’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « pāpū, àfaro » me « régler, flou ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « pāpū, àfaro » et « régler, flou ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 132 - 07/06/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (28'35’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tano, àuaà aè, tārani » me « tailler ».
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tano, àuaà aè, tārani » et « tailler ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 131 - 24/05/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (26’35’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « hau, porohi, mono » me « sport. »
    *- Christina reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « hau, porohi, mono » et « sport ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 130 - 17/05/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (25’50’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « afaro, mono », « tūàko (reo tahiti) ≠ tūako (èo ènana) » me « obliger, obligé ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « afaro, mono », « tūàko (reo tahiti) ≠ tūako (èo ènana) » et « obliger, obligé ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 129 - 03/05/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (28'22’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « fifi, peàpeà » me te ikoa o nā māmakaìma. »
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « fifi, peàpeà » et le nom des doigts de la main. »

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 128 - 26/04/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (30’02’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « māìti » me « bureau de vote, carte électorale ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « māìti » et « bureau de vote, carte électorale ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 127 – 12/04/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’34’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : « peu, matau » me « manières, habitudes ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français encombrant la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « peu, matau » ainsi que « manières, habitudes ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 126 – 12/04/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (36’05’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : « pitopito, tauihaa, taihaa » me « bouton/boutons ; retraite/retraité ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français encombrant la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « pitopito, tauihaa, taihaa » et « bouton/boutons ; retraite/retraité ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 125 - 05/04/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (36’14’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tāpae, tapaò » me « putei ; réserver, retraité/retraite ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tāpae, tapaò » et « putei ; réserver, retraité/retraite ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 124 - 29/03/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’25’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « tau (époque), matau » me « vis, visser, visseuse » te i pēpena hou ìa.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à « tau (époque), matau » et développe aussi les mots « vis, visser, visseuse » créés récemment.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 123 - 23/03/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’03’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Ludovic Teikitumenava (Ua Pou) me Sylvain Fournier (Ua Huna) no te haahiti i te hakatu o te tau hana a te Haè tuhuka èo ènana i tēnei mou â me te ava a tihe mai ; atii me nā pona hou i pēpenaìa.
    *- Sophie Huukena reçoit Ludovic Teikitumenava (Ua Pou) et Sylvain Fournier (Ua Huna) afin de faire le point des travaux et des projets de l’Académie ; ils en profitent pour revenir sur un certain nombre de mots créés récemment.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 122 - 22/03/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (34’10’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « roa : oti roa, tihe roa ; ânoì ; tāmata ; haruru » et « foirer/foiré ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « roa : oti roa, tihe roa ; ânoì ; tāmata ; haruru » et « foirer/foiré ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 121 – 15/03/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’34’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : « hare/haere, haruru, tāmata » me « foirer/foiré ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français encombrant la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « hare/haere, haruru, tāmata » me « foirer/foiré ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 120 - 08/03/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (31’14’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : « tītau, fata, fatafata, tāpeà » ; « répéter, répétition (danse) »
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français encombrant la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « tītau, fata, fatafata, tāpeà » ; « répéter, répétition (danse) ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 119 – 01/03/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (37’20’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : « pee, utuà, kotara, haanuu, tià, maraa » ; « transports, débrouiller » me te ponatekao hou « tīàva » mea tūiava i te ponatekao tahiti « raveà ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français encombrant la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « pee, utuà, kotara, haanuu, tià, maraa » ; les traductions de « transports, débrouiller » ainsi que le mot « tīàva » créé récemment afin de remplacer « raveà », importé du tahitien.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 118 - 22/02/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’35’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « rāveà, varavara, maraa » me « débrouiller » ; me te tau ponatekao pēpena-hou-ìa mea haaèo « transports ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « rāveà, varavara, maraa » et « débrouiller » ; ainsi que les mots nouvellement créés pour les différentes catégories de transports.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 117_2 – 15/02/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (28’50’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Ludovic Teikitumenava me Léonne Tauhiro no te haahiti i te hakatu o te tau hana a te Haè tuhuka èo ènana i tēnei mou â me te ava a tihe mai ; atii me nā pona hou i pēpenaìa.
    *- Christina reçoit Toti Teikiehuupoko et Sarah Vaki afin de faire le point des travaux et des projets de l’Académie ; ils en profitent pour revenir sur un certain nombre de mots créés récemment.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 117_1 – 15/02/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (50’07’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Christina ia Toti Teikiehuupoko me Sarah Vaki no te haahiti i te hakatu o te tau hana a te Haè tuhuka èo ènana i tēnei mou â me te ava a tihe mai ; atii me nā pona hou i pēpenaìa.
    *- Christina reçoit Toti Teikiehuupoko et Sarah Vaki afin de faire le point des travaux et des projets de l’Académie ; ils en profitent pour revenir sur un certain nombre de mots créés récemment.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 116 – 08/02/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’28’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « tāhiti (exagérer), varavara, « porose/plonger ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « tāhiti (exagérer), varavara, « porose/plonger ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 115 – 01/02/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (34’23’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tāvere, tārere, tuhaa » me « ranger, traîner ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tāvere, tārere, tuhaa » et « ranger, traîner ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 114 – 25/01/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (39’22’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « atià noa, tuhaa » me « ranger ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « atià noa, tuhaa » et « ranger ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 113 – 18/01/2023 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’12’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « kataì, auaha, faanaho me « ranger ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « kataì, auaha, faanaho me « ranger ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 112 – 11/01/2023 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’22’’)

    radio te oko nui


    *- Ua apuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tere (marcher, fonctionner), nounou, haapaò, tāpeà ; répétition (danse, chant) ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tere (marcher, fonctionner), nounou, haapaò, tāpeà ; répétition (danse, chant) ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 111 – 21/12/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (34’18’’)

    radio marquises2


    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « haapaò, tapeà, tāmau, pinepine » me te tau hakatu kāòha no te Koìka Noere me te Èhua hou.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « haapaò, tapeà, tāmau, pinepine » et offre aux auditeurs les vœux de l’Académie marquisienne pour Noël et la Nouvelle année.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 110 – 14/12/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (32’58’’)

    radio te oko nui

     

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « pāpū, haapāpū, hānoa, tā’iri paa, ôpere » me « La Poste ; opérer ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « pāpū, haapāpū, hānoa, tā’iri paa, ôpere » me « La Poste ; opérer ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 109 – 07/12/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (29’15’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « peneiaè, tapuru, taparu » me « signer, tamponner ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : « peneiaè, tapuru, taparu » me « signer, tamponner ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 108 – 30/11/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (28’53’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua apuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : Noa atu/no atu, faaoromaì, « kovoki » (convoquer), « coincé », « bouché ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : Noa atu/no atu, faaoromaì, « kovoki »(convoquer), « coincé », « bouché ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 107 – 23/11/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’15’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « àuaè, ahani, faahiahia, maere, tāfifi » me « comme ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « àuaè, ahani, faahiahia, maere, tāfifi » et « comme ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 106 – 09/11/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (31’54’’)

    radio marquises2



    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : paurā, taime, hoiha, tārani, haamauà.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : paurā, taime, hoiha, tārani, haamauà.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 105 – 26/10/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’12’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì : anaanatae, hepetoma -- jaloux, film, plastique.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; aujourd’hui, il s’intéresse à : anaanatae, hepetoma -- jaloux, film, plastique.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 104 – 19/10/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (26’42’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. Atii anaiho, u tekao hakaùa īa no te tau ikoa o te huaahaè me.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il revient aussi sur les appellations des différents membres de la famille.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 103 – 12/10/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (31’12’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. Atii anaiho, u tekao hakaùa īa no te huaahaè me te tau haa tumu no te koìka huòna.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il revient aussi sur les appellations des différents membres de la famille ainsi que sur le déroulé du mariage traditionnel.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 102 – 05/10/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (32’25’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho te i haavivini atu i te tau puta metaki o te Henua ènana atii me te nuiìa hakatu o te tai.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui présente la carte des 12 vents des îles Marquises et les différents stade de la marée.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 101 – 28/09/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (31’09’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. Atii hoì, u tekao hakaùa īa no te mou haaviviniìa o te ponatekao « mei ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il revient aussi sur différents usages du mot « mei » et ses variantes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 100 – 14/09/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (42’39’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho te i haavivini atu i te tau hana i hanaìa e te Haè tuhuka èo ènana i nā putuputuìa i pao atu nei i Ua Huna (27-31/08/2022) atii me te nukuìa a te tau tuhuka èo kē, èo kē o te Moana nui ahau te i tupu i Tahiti io te Haèhāmani tiketike (5-9/09/2022).
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui fait deux bilans : celui de l’Assemblée de l’Académie à Ua Huna du 27 au 31 août, et celui de la participation de l’Académie marquisienne au dernier colloque de linguistique océanienne qui s’est tenu du 5 au 9 septembre à l’Université de Polynésie française à Tahiti.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 099 – 24/08/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (32’46’’)

    radio marquises2

     

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te haamāàma atu i te patuhei a te Haè tuhuka èo ènana.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Tekahioho qui approfondit ses précédentes explications de la graphie académique.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 098 – 17/08/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (47’23’’)

    radio marquises2

     

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te haamāàma atu i te patuhei a te Haè tuhuka èo ènana.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Tekahioho qui approfondit ses précédentes explications de la graphie académique.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 097 – 10/08/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (35’03’’)

    radio te oko nui

     

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho te i haavivini atu i te tau ture o te patuhei a te Haè tuhuka èo ènana.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique aux auditeurs les règles de la graphie liée de l’Académie marquisienne.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 096 – 13/07/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (20’23’’)

    radio marquises2


    *- O « Te èo, taetae tupuna » te tumu tekao o te Matavaa i Fatu Iva ; ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no tītahi vāhīìa hana a te Haè tuhuka èo ènana ma hope o te Matavaa i Fatu Iva.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Tekahioho qui vient faire le bilan des activités de l’Académie marquisienne lors du Matavaa de Fatu Iva dont le thème était « La langue, richesse patrimoniale ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 095 – 28/06/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (29’14’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « parahata, tere , puroro, tahiti roa ; te tau haaviviniìa o ‘’passer’’ me te tau ‘’permis’’ ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « parahata, tere , puroro, tahiti roa ; il revient aussi sur les différentes traductions de ‘’passer’ et de ‘’permis’’ ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 094 – 22/06/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (7’04’’)

    radio marquises2

     

    *- O « te èo, taetae tupuna » te tumu tekao o te Matavaa i Fatu Iva ; ua āpuu Sophie Huukena ia Teiki Huukena no te haapuàha i te tau hakaìteìa hana a te Haè tuhuka èo ènana i èià.
    *- Sophie Huukena reçoit Teiki Huukena qui vient exposer les différentes activités de l’Académie marquisienne lors de son prochain déplacement au Matavaa de Fatu Iva dont le thème est « La langue, richesse patrimoniale ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 093 – 15/06/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (27’44’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « faaū, tarere, òpuru ; passer, permis/licence ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « faaū, tarere, òpuru » et tous les sens de « passer » + permis/licence ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 092 – 01/06/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’57’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « faaū, ū, tarere ; te tau haaviviniìa o ‘’passer’’ me te tau ‘’permis’’ ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « : « faaū, ū, tarere ; les différentes traductions de ‘’passer’' et de ‘’permis’’ ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 091 – 25/05/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (29’12’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « taa noa, patoì, mai te peu e, ahani, mero, pāhono, haanuu ; passer ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « taa noa, patoì, mai te peu e, ahani, mero, pāhono, haanuu ; passer ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 090 – 18/05/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’53’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « taa noa, pātoì, mai te mea, mai te peu e, ahani, mero ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « taa noa, pātoì, mai te mea, mai te peu e, ahani, mero ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 089 – 11/05/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (29’03’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « faaàpu, àro, tuea ; répéter/répétition ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « faaàpu, àro, tuea ; répéter/répétition ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 088 – 04/05/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (27’09’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « penei aè, àro, àpe, tuea ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « penei aè, àro, àpe, tuea ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 087 – 20/04/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (35’33’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « paha/pāha, pamu, tapura ; bougie, santé, hygiène » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « paha/pāha, pamu, tapura ; bougie » ; il explique aussi le vocabulaire traitant de la santé et de l’hygiène.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 086 – 20/04/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’04’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « ati/àti, pee, taote, paha/pāha » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « ati/àti, pee, taote, paha/pāha » ; il rappelle aussi quelques mots présentés les semaines précédentes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 085 – 13/04/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’12’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « horo, horohoro, veoveo », « voyageur » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « horo, horohoro, veoveo » ; il explique aussi comment traduire le mot « voyageur » et rappelle quelques mots présentés les semaines précédentes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 084 – 06/04/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (40’56’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « manea, hanoa, tairipaa », « tacher, bulletin scolaire » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « manea, hanoa, tairipaa » ; il explique aussi comment traduire les mots « tacher, bulletin scolaire » et rappelle quelques mots présentés les semaines précédentes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 083 - 23/03/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (35’55’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : : « tatarahapa, mauà, titorotoro, tuatapapa, pataèpo ; s’entraîner » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tatarahapa, mauà, titorotoro, tuatapapa, pataèpo ; s’entraîner + permis divers ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 082 – 13/03/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (28’45’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 081 – 09/03/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (32’39’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « peu (coutume), pēpē (bébé), oviri ; hygiène » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « peu (coutume), pēpē (bébé), oviri ; hygiène » ; il explique aussi les récentes créations de l’Académie.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 080 – 02/03/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (27’14’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « itoito, pape ; manière » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « itoito, pape ; manière » ; il explique aussi les récentes créations de l’Académie.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 079 – 23/02/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (31’46’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « paparake, rikai, hoiha, po’ito ; passager me  tester ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « paparake, rikai, hoiha, po’ito ; passager et tester ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 078 – 16/02/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (24’45’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « hanoa, tairipaa » me tahipito ponatekao pēpena hou ìa e te Haè tuhuka.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « hanoa, tairipaa » ; il explique aussi les récentes créations de l’Académie.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 077 – 09/02/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua Enana » / Radio Marquises (34’21’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « tari, topatari, atoà, toà, pātoì, pātore, pāinu ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tari, topatari, atoà, toà, pātoì, pātore, pāinu ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 076 – 02/02/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (33’12’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tari, tapeà, tuhaa, mono ».
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « tari, tapeà, tuhaa, mono ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 075 – 26/01/2022 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (28’20’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì : « pāpū, haapāpū, paha (peut-être), herepata, tore ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : « pāpū, haapāpū, paha (peut-être), herepata, tore ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 074 – 19/01/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (59’24’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Toti Teikiehuupoko, te upoko haatee o te Haè tuhuka èo ènana, me nā tuhuka e ùa no Ua Huna, Sylvain Fournier me Delphine Rootuehine, te i hakaìte atu i te hana i hanaìa i te èhua i pao atu nei me te tau aòhana no 2022.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Toti Teikiehuupoko, directeur de l’Académie accompagné des deux académiciens de Ua Huna, Sylvain Fournier et Delphine Rootuehine, afin de faire le bilan de l’année écoulée et d’évoquer les projets pour l’année à venir.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 073 – 12/01/2022 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (30’10’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : te ponatekao farani « coup » i òto o te avetekao « e tahi ku » me te ponatekao tahiti « tāpiti ». Ia pao, u hakaìte hakaùa Teautaipi i te nuiìa ponatekao àiê i hanaìa ma te òaìa o te èhua 2021.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui : le mot français « coup » dans l’epression « e tahi ku » et le mot tahitien « tāpiti » ; après quoi, il se lance dans une révision générale des mots d’emprunt examinés au cours de l’année passée.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 072 – 22/12/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (31’09’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì, ua hakaìte hakaùa īa i te nuiìa ponatekao i hanaìa ma te òaìa o te èhua 2021. U tuku atii īa i te tau ponatekao no te tau hope o te â me te pō.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il se lance dans une révision générale des mots examinés au cours de l’année passée ; il reprend aussi le vocabulaire concernant les différentes parties de la journée et de la nuit.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 071 – 15/12/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (32’17’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « ahani, ani ». Ia pao, ua tīmata īa e haamevaha atu i te tau ponatekao hou no te papaìa tekao te i pēpenaìa e te Haè tuhuka èo ènana ma òto o te putuputuìa paoìa i Taiohae.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « ahani, ani ». Ensuite il continue sa promotion des termes grammaticaux marquisiens créés par l’Académie lors de sa dernière session ; après une révision des mots de la semaine dernière, il reprend sa progression avec de nouveaux termes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 070 – 08/12/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (29’43’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « ahani, ani ». Ia pao, ua tīmata īa e haamevaha atu i te tau ponatekao hou no te papaìa tekao te i pēpenaìa e te Haè tuhuka èo ènana ma òto o te putuputuìa paoìa i Taiohae.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « ahani, ani ». Ensuite il continue sa promotion des termes grammaticaux marquisiens créés par l’Académie lors de sa dernière session ; après une révision des mots de la semaine dernière, il reprend sa progression avec de nouveaux termes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 069 – 01/12/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (26’46’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì « patore, painu, taui ; patu » ; ua hakaìte hakaùa Teautaipi i tītahi mou ponatekao kānea hou ìa e te tau tuhuka èo ènana.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : « patore, painu, patu » ; il reprend aussi quelques mots créés récemment par l’Académie.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 068 - 17/11/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (30’06’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Teikivahiani Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho te i tīmata e haamevaha atu i te tau ponatekao hou no te papaìa tekao te i pēpenaìa e te Haè tuhuka èo ènana ma òto o te putuputuìa paoìa i Taiohae.
    *- Lucien Teikivahiani Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui continue sa promotion des termes grammaticaux marquisiens créés par l’Académie lors de sa dernière session. Après une révision des mots de la semaine dernière, il continue sa progression avec de nouveaux termes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 067 – 10/11/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (40’38’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho te i tīmata e haamevaha atu i te tau ponatekao hou no te papaìa tekao te i pēpenaìa e te Haè tuhuka èo ènana ma òto o te putuputuìa paoìa i Taiohae.
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les nouveaux termes grammaticaux créés par l’Académie marquisienne lors de sa dernière session de travail à Taiohae.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 066 – 03/11/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (30’34’’)

    radio te oko nui

    *- I tēnei â, i te ava o Teautaipi Teikitekahioho, ua āpuu âua Tahia me Christina ia Jacques Iakopo Pelleau no te haahiti i te tekao o te tohua niutavavā me te tapa hāmani Facebook a te Haè tuhuka èo ènana. Tītahi hope, ma he èo farani ; tītahi hope, ma he èo ènana.
    *- À partir de 7h15, en remplacement de Teautaipi Teikitekahioho, et à l’invitation de la radio locale, Jacques Iakopo Pelleau se rend dans les studios de « Te Òko nui » afin de répondre aux questions de Christina en marquisien, et de Tahia en français, concernant le fonctionnement du site internet et de la page Facebook de l’Académie marquisienne.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 065_2-28/10/2021 – Polynésie 1ère – Extrait du journal en tahitien du matin (2’09’’)

    pol1 radio


    *- A hakaòko i te tekao a Toti kapohaamauìa i Taiohae e Marie Curvat no Polynésie 1.
    *- Brève interview de Toti Teikiehuupoko par Marie Curvat de Polynésie 1ère.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 065 – 27/10/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (41’08’’)

    radio te oko nui


    *- I tēnei mou â, ua putuputu te tau tuhuka èo ènana i Taiohae ; i āpuu ai Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho, Félicienne Heitaa me Toti Teikiehuupoko no te ūiūi ia âtou i ùka o te hana a te Haè tuhuka èo ènana.
    *- Lucien Maapai Puhetini profite de l’assemblée de l’Académie marquisienne à Taiohae cette semaine pour recevoir Teautaipi Teikitekahioho, Félicienne Heitaa et Toti Teikiehuupoko afin de les interroger sur les avancées du travail académique.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 064 – 20/10/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (32’32’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « peta, paùra, penei aè, paha (e oti). »
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « peta, paùra, penei aè, paha (e oti) ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 063 – 13/10/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (34’05’’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « feruri, hohoà, itoito et puriki. »
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « feruri, hohoà, itoito et puriki ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 062 – 06/10/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (26’50’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì « mara’a, painu, taui ; komate (commander) et fenia (fainéant) ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : « mara’a, painu, taui ; komate (commander) et fenia (fainéant) ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 061 - 29/09/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (32’22’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te haahitipona i te tau ponatekao no te huaahaè ènana me te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « faufaa, haanuu ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens décrivant les différents degrés de parenté au sein de la famille ainsi que les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : « faufaa, haanuu ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 060 - 22/09/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (40’09’’)

    radio te oko nui

     

    *- I tēnei pōpōuì, ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te haahitipona i te tau ponatekao no te huaahaè ènana.
    *- Ce matin, Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens décrivant les différents degrés de parenté au sein de la famille.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 059 - 15/09/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (30’57’’)

    radio te oko nui*- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « poropā, haaporopā, hivi, pavio, àti ». U tīmata Teautaipi e haavivini atu o ai te tau ikoa tumu mea apa i te tau mautoko o te huaahaè ènana.
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « auaha, auvaha, taui » ; Teautaipi commence un travail de présentation des appellations familiales traditionnelles dont l’usage est devenu incertain en raison des évolutions socio-culturelles (oncles, tantes, neveux, nièces.)

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 058 – 08/09/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (28’27’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « poropā, haaporopā, hivi, pavio, àti ».
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « poropā, haaporopā, hivi, pavio, àti ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 057 – 01/09/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (34’30’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « paraù, balai/pare, ménage/menasi ».
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « paraù, balai/pare, ménage/menasi ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 056 – 24/08/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (22’47’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « farii, aravihi, anaanatae, morare, turuà, auaè ».
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « farii, aravihi, anaanatae, morare, turuà, auaè ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 055 – 29/06/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (16’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Julien Tamarii no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « mara’a », « faahiahia », « taime », « matau », « hopeà », « topatari », « hotera », « pataèpo » me « réparer »
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Julien Tamarii qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de : « mara’a », « faahiahia », « taime », « matau », « hopeà », « topatari », « hotera », « pataèpo » me « réparer »

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 054 – 29/06/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (24’)

    radio te oko nui


    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Julien Tamarii no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « mara’a », « faahiahia » me « taime ».
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Julien Tamarii qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de « mara’a », « faahiahia » et « taime ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 053 – 22/06/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (30’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Julien Tamarii no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « tataì », « pee » me « pataèpo ». Tōtahi atu, u tuku mai Julien i te mou ponatekao hou (niututonui, niututoiti) i kāneaìa e te Haè tuhuka èo.
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Julien Tamarii qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne. Aujourd’hui, il s’agit de « tataì », « pee » ainsi que « pataèpo » ; il fait aussi découvrir aux auditeurs quelques mots créés récemment par l’Académie dont « niututonui/logiciel », « niututoiti/application » et quelques autres.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 052 – 15/06/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (31’ 17’’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho me Julien Tamarii no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : (èo tahiti) tuea, taui, mauà, haamauà ; (èo farani) « se promener » me « polluer/pollution ».
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho accompagné de Julien Tamarii qui proposent aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots tahitiens : tuea, taui, mauà, haamauà ainsi que « se promener » et la traduction des mots « polluer/pollution ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 051 - 08/06/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (23’30’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : popore, varavara, haavaravara, peremanea, manea et « tailler les plantes ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : popore, varavara, haavaravara, peremanea, manea et « tailler les plantes ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 050 – 01/06/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (25’30’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « âpi, matau, tano, paha (peut-être » et « ifo » (Il faut). Ia pao, ua tuku hakaùa mai Teautaipi i te tau ikoa o nā metaki e hā.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : « âpi, matau, tano, paha (peut-être » et « ifo » (Il faut) ». Il termine l’émission en revenant sur le nom marquisien des vents.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 049 – 25/05/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (36’30’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : tià, ani (demander), pootià, opani me « obligé ». Ia pao, ua tuku hakaùa mai Teautaipi i te tau ikoa o nā metaki e hā.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : tià, ani (demander), pootià, opani et « obligé ». Il termine l’émission en revenant sur le nom marquisien des vents.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • Te haakakai o te hakamanu - La légende de la danse de l'oiseau - Lucien Roo Kimitete (13')

    vlcsnap 2021 05 21 12h22m42s164


    *- A hakaòko mai i te haakakai o te hakamanu kapohaamauìa e Lucien Roo Kimitete i te èhua 1990.
    *- Légende de la danse de l’oiseau enregistrée par Lucien Roo Kimitete en 1990.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 048 – 18/05/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (25’30’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : « faaòromaì, rāveà, pāruru » me « avoir besoin de ». Tōtahi atu, ua tuku mai Teautaipi i te tau ikoa o nā metaki e hā.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : « faaòromaì, rāveà, pāruru » et « avoir besoin de » ; il explique aussi les directions définies par le nom des vents.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 047 – 04/05/2021 – Radio/Pū haamevaha tekao « Te Òko nui » (28’)

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : (èo tahiti) faatura, faanaho/haanaho, oraraa, tiàturi, tapaò ; (èo farani) « justement » et « espérer/j’espère ».
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots tahitiens : faatura, faanaho/haanaho, oraraa, tiàturi, tapaò ; il traite aussi les mots français : « justement » et « espérer/j’espère ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 046 – 27/04/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (25’30’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : haanuu, tatarahapa, peu, paruparu, morare, « bouquet ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : haanuu, tatarahapa, peu, paruparu, morare et « bouquet ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 045 – 20/04/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (29’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : òpani, tauà, mai te mea, mai te peu, ahani/hani ; « poubelle, facture ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : òpani, tauà, mai te mea, mai te peu, ahani/hani ; « poubelle, facture ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 044 – 13/04/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (28’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : titià, tapeà, kōtara et « fuite, profiter, profiteur ».  U haavivini hakaùa Teautaipi i te patuhei hou o te ponamua MEI te i ìò ME I, me te tīmata te haavivini pēhea te haahana ia « TO » me « TA ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : titià, tapeà, kōtara et « fuite, profiter, profiteur ». Teautaipi revient aussi sur les modifications orthographiques concernant la préposition MEI désormais écrite ME  I ; il se lance ensuite sur l’emploi des particules possessives « TO » et « TA ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 043 – 06/04/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (29’)

    radio marquises2*- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : âamu, haaâamu, patoì, taake, haataake, tapura et « débrouiller » ; u haavivini hakaùa Teautaipi i te patuhei hou o te ponamua MEI te i ìò ME I.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit de : âamu, haaâamu, patoì, taake, haataake, tapura et « débrouiller » ; Teautaipi revient aussi sur les modifications orthographiques concernant la préposition MEI désormais écrite ME  I.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 042 – 30/03/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (23’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : peàpeà, ani (demander), tiàturi, faanaho et mauà (gaspiller)
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des noms traditionnels des parties de la journée, de « peàpeà, ani (demander), tiàturi, faanaho et mauà (gaspiller). »

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 041 – 23/03/2021 – Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (29')

    radio te oko nui

     

    *- Ua āpuu Lucien Maapai Puhetini ia Teiki Huukena te haavivini mai i te taetae o te takièo Taipi no te èo ènana.
    *- Lucien Maapai Puhetini reçoit Teiki Huukena qui explique l’importance de l’ancien parler Taipi au sein de la langue marquisienne.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 040 – 16/03/2021 - Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (23’)

    radio te oko nui

     

    *- Ua āpuu Édouard Fiutoka Yu Teng ia Teiki Huukena te haavivini nei i te hana a te tau tuhuka èo no te kānea i te hāmani haavivini ponatekao hakatu kē, hakatu kē, oia hoì e hāmani io he tohua niutavavā atii me te hāmani òomiìa. Totahi e to ù èo : te èo ènana, te èo farani me te èo menike atii me te hāmani èo ènana, èo ènana.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 039 – 16/03/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (15’45’’)

    radio marquises2

     

    *- Sophie Huukena reçoit Teiki Huukena qui explique aux auditeurs francophones le fonctionnement de l’application qui permettra de créer les futurs dictionnaires trilingues (marquisien, français, anglais) et monolingue (marquisien/marquisien), en ligne et sur papier, de l’Académie marquisienne.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 038 – 09/03/2021 - Pū haamevaha tekao /Radio « Te Òko nui » (47'12'')

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu âua Édouard Fiutoka Yu Teng me Lucien Maapai Puhetini ia Tehaumate Tetahiotupa me Léonne Tauhiro no Tahuata ia tuku mai âua i to âua maakau i ùka o te hana i hanaìa e te tau tuhuka èo i tēnei mou â. Ua kiiete âtou paotū e mataìte ana u titii te poì hou i to âtou èo tumu ; ua mahaò me âtou e ìte ana i te hana i hanaìa i te kēkē o te tau haèhāmani tuatahi no te haapohuè hakaùa i te èo ma vāveka o te tau tōìki vaavaa.
    *- Édouard Fiutoka Yu Teng et Lucien Maapai Puhetini reçoivent les deux académiciens de Tahuata, Tehaumate Tetahiotupa et Léonne Tauhiro, afin d’écouter ce qu’ils ont à dire sur le travail effectué ces derniers temps par les académiciens. Bien que nous en connaissions tous les raisons profondes, ils s’inquiètent aussi de voir les jeunes délaisser leur langue mais se réjouissent aussi de voir la circonscription pédagogique s’impliquer avec autant de force à faire revivre cette langue parmi les moins de cinq ans

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 037 – 09/03/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (25’40’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : te tau hora/hope o te â me te pō, peneiaè, paha, tano, ananatae, morare, pikiri, « j’espère ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des noms traditionnels des parties de la journée, de « peneiaè, paha, tano, ananatae, morare, pikiri » et « j’espère ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 036 – 02/03/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (22’15’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : tapaò, pinepine, titià, haere/hare ; « guide sanitaire, vaccin, virus, microbe, robinet, glacière, formation, cheval » me te tau hora/hope o te â me te pō.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : tapaò, pinepine, titià, haere/hare ; « guide sanitaire, vaccin, virus, microbe, robinet, glacière, formation, cheval » ainsi que le nom traditionnel des parties de la journée.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 035 – 23/02/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (21’30’’)

    radio marquises2

     

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : : « paura, paruru, taime, haataime » et « ifo/il faut… ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : : « paura, paruru, taime, haataime » et « ifo/il faut… ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 034 – 16/02/2021_2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (18’30’’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : mero, area, « séné/gêner », « justement », « j’espère » et « huis-clos ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : mero, area, « séné/gêner », « justement », « j’espère » et « huis-clos ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 033 – 16/02/2021_1 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (18’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana. I tēnei pōpōuì, e hua īa i ùka o te ponatekao o te âtapu i pao atu nei, o īa hoì : painu, tapaò, faufaa, « kopre/complet » et « comme si ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il revient sur les mots de la semaine dernière : painu, tapaò, faufaa, « kopre/complet » et « comme si ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 032 – 09/02/2021 – Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana / Radio Marquises (26’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho me Toti Teikiehuupoko, te upoko haatee o te Haè tuhuka èo ènana. U haavivini mai âua e aha te taetae o te hana a te tau tuhuka èo i tēnei mou â. Atii anaiho, u hakaìte Toti i to īa koakoa e ìte ana i te ūo o te tau tama ènana no te hee e tiòhi i te tohua niutavavā me te tapa hāmani Facebook a te Haè tuhuka èo. U hakapahi Toti ia tihe mai âtou no te toko mai e aha à e moni koè te hana.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho et Toti Teikiehuupoko, directeur de l’Académie qui expliquent la nature du travail effectué par les membres de l’Académie sur le futur dictionnaire. Toti se réjouit aussi de voir le succès obtenu par le site internet et la page Facebook de l’Académie et termine en encourageant les auditeurs, particulièrement les jeunes, à se rapprocher de l’Académie pour s’y impliquer bénévolement, comme tous les autres membres.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 031 – 02/02/2021_2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (18’)

    radio marquises2


    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : painu, tapaò, faufaa et « koprē/complet ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : painu, tapaò, faufaa et « kopre/complet ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 030 – 02/02/2021_1 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (16’30’’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana ; e tīmata īa e tiòhi hakaùa i te mou ponatekao o te âtapu i pao atu nei, oia hoì : faaara, auaha, opua, opuaraa/opuàìa ; « confiance » me « parce que »…
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il revient d’abord sur les mots présentés la semaine dernière : faaara, auaa, opua, opuaraa/opuàìa ; « confiance » me « parce que »…

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 029 - 26/01/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (32’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : faaara, auaha, opuà, opuàraa/opuàìa ; « confiance » me « parce que »…. Ua hua hakaùa Teautaipi i ùka o te mou ponatekao : téléphoner, internet, connexion, commander, ordonnance, obligé, sinon, TV, télécommande, permis.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : faaara, auaha, opuà, opuàraa/opuàìa ; « confiance » me « parce que »… En fin d’émission, Teautaipi revient aussi sur la traduction des mots : téléphoner, internet, connexion, commander, ordonnance, obligé, sinon, TV, télécommande, permis.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 028 - 19/01/2021 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (30’)

    radio marquises2

    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : titau, tuè, turu, tauturu ; rendez-vous et « raté le gâteau ».
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : titau, tuè, turu, tauturu ; rendez-vous et « raté le gâteau ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 027 - 12/01/2021_2/2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (25’)

    radio marquises2*- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : hiòpoà, anoì, anohi, pootia, kanié (gagner) me pasé (passer). Ia pao, u hakaìteìa atu pēhea te haaèo mai i te mou ponatekao : témoin, signer, signature. I muì iho, u makimaki Teautaipi e tuku i to īa maakau i ùka o te ponatekao « hinenaò » e haahanahaeìa mea haaèo i te ponatekao farani « aimer » e aha à, te toitoiìa, no te tau tauka vāhana-vehine tēnei ponatekao.
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : hiòpoà, anoì, anohi, pootia, « kanié » (gagner) me « pasé » (passer). Teautaipi propose ensuite la traduction des mots français : témoin, signer, signature. En fin d’émission, Teautaipi porte à l’attention des auditeurs le mot « hinenaò » fréquemment employé pour traduire « aimer » mais qui ne convient que pour les relations de couple.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 026 - 12/01/2021_1/2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (22’)

    radio marquises2

     
    *- Ua āpuu Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : afaro, tutoro, faahiahia, faaitoito me « orié » (au lieu de).
    *- Sophie Huukena reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : afaro, tutoro, faahiahia, faaitoito me « orié » (au lieu de).

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 025 - 29/12/2020 - Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (31')

    radio te oko nui

    *- Ua āpuu Édouard Fiutoka Yu Teng ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì no tēnei pōpōuì : maere, pinepine, varavara, pikiri (piqure) me « passer ». Atii anaiho, e haavivini nei Teautaipi i te tau hope o te â.
    *- Édouard Fiutoka Yu Teng reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui propose aux auditeurs les mots marquisiens qui conviennent pour remplacer les mots tahitiens et français qui encombrent la langue marquisienne ; ce matin, il s’agit des mots : maere, pinepine, varavara, pikiri (piqure) me « passer ». Teautaipi dévoile aussi le nom de toutes les parties de la journée et formule ses vœux les meilleurs pour 2021.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 024 - 22/12/2020_4/4 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (18’)

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teiki Huukena me Teautaipi Teikitekahioho e haaèo mai nei i te maakau o Jacques Vernaudon. E tuku mai atii âua i to âtou maakau i ùka o te hakatu o te èo ènana ma òto o te tau haèhāmani atii me te tau huaahaè o te Henua ènana.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teiki Huukena et Teautaipi Teikitekahioho qui exposent en marquisien les propos de Jacques Vernaudon. Ils donnent aussi leur avis sur l’état de l’enseignement du marquisien, et le délaissement de la langue au sein des familles.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 023 - 22/12/2020_3/4 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (24’) – Jacques VERNAUDON en français

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Jacques Vernaudon, tītahi tuhuka èo me io he haèhāmani tiketike no Motutini farani te tuku mai nei i to īa maakau i ùka o te hakatu o te tau èo māoì io he tau haèhāmani atii me te tau huaahaè.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Jacques Vernaudon, maître de conférences en linguistique à l’Université de Polynésie française. Invité pour la journée à participer aux activités de l’Académie marquisienne, il donne ici son sentiment sur l’état de l’enseignement du marquisien et des langues polynésiennes. Il s’inquiète de voir les parents délaisser les langues vernaculaires, et donne quelques pistes à suivre pour tenter de remédier à cet état de fait.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 022 - 22/12/2020_2/4 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (11’)

    radio marquises2

     

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho e hakaìte atu nei i te tau hope o te â me te pō.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique le vocabulaire décrivant les différentes parties de la journée.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 021 - 22/12/2020_1/4 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (15’)

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « maere, pinepine, varavara, tāmata me pikiri (piqure) ».
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels : « maere, pinepine, varavara, tāmata et pikiri (piqure) ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 020 - 15/12/2020_3/3 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (13’)

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho e hakaìte atu nei  i te nuiìa o te ponatekao no te Koìka Noere me te Èhua hou.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique le vocabulaire de Noël de la Bonne année.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 019 - 15/12/2020_2/3 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (18’)

    radio marquises2



    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : « fanaò, tuatapapa, morare (moral), roué (louer) me kom (comme) ».
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels : « fanaò, tuatapapa, morare (moral), roué (louer) me kom (comme) ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 018 - 15/12/2020_1/3 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (13’)

    radio marquises2


    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana ; i tēnei pōpōuì, e hakaòka hakaùa tātou ia : « opere, apooraa, pari, haapono me « vré » (vrai) ». Ma hope mai, e hakaìte nei Teuataipi i te nuiìa o te ponatekao no te hana patuhāmani.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique à nouveau ce matin comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels « opere, apooraa, pari, haapono » et « vré » (vrai) ». Teautaipi termine l’émission en présentant une grande quantité de vocabulaire touchant au secrétariat.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 017 - 08/12/2020 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (32’)

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : opere, apooraa, pari, haapono me « vré » (vrai). E hakaìte atu nei Teuataipi i te nuiìa o te ponatekao no te haèhāmani.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels « opere, apooraa, pari, haapono » et « vré » (vrai). Teautaipi termine l’émission en présentant une grande quantité de vocabulaire scolaire.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 016 - 01/12/2020 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (33’)

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : ahani, hohoà, noa atu (no atu), vata ; « si » me komate (commander).
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels « ahani, hohoà, noa atu (no atu), vata » ; « si » et « komate » (commander).

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 015 - 24/11/2020_2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (10’)

    radio marquises2

     

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teiki Huukena te haavivini nei i te tumu o nā ponatekao pūhenua/pūfenua.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teiki Huukena qui nous éclaire sur l’origine et la signification des mots « pūhenua/pūfenua », le placenta.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 014 - 24/11/2020_1 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (28’)

    radio marquises2


    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : fārii, hopeà, pāhono, tauturu, paha (=oti) puriki (bourrique) me stilo.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels : fārii, hopeà, pāhono, tauturu, paha (peut-être), puriki (bourrique) et « stilo ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 013 - 17/11/2020 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (24')

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : fārii, paì, hopeà, māìti, puriki (bourrique) me stilo.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels : fārii, paì, hopeà, māìti, puriki (bourrique) et « stilo ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 012 - 10/11/2020_2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (24')

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : faatura, haapaò, maraa, pāpū me te ponatekao « profiter ».
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien tels « faatura », « haapaò », « maraa » et « pāpū ». Teautaipi se penche aussi sur les différentes façons de traduire le verbe « profiter » en marquisien.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 011 - 10/11/2020_1 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » / Radio Marquises (17')

    radio marquises2

     

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teiki Huukena te haavivini nei i te tumu o nā mou ponatekao : Henua ènana/Fenua ènata.
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teiki Huukena qui explique en marquisien puis en français l’origine du nom des îles Marquises : te Henua ènana/te Fenua ènata.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 010 - 03/11/2020 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » - Radio Marquises (26')

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : poropa, haaporopa, haapaò, tere, ìmi te raveà, pāpū, maìti, tapaò ; ifo…
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien. Aujourd’hui c’est le tour de : : poropa, haaporopa, haapaò, tere, ìmi te raveà, pāpū, maìti, tapaò ; ifo…

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 09 - 27/10/2020_2 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » - Radio Marquises (7')

    radio marquises2


    *- I tēnei â, no te haamaakau i te tekau èhua o te Haè tuhuka èo ènana, ua tihe mai me i Ua Pou nā tuhuka e ùa, o Toti Teikiehuupoko, te upoko haatee me Teve Kaiha, te hakāìki o hua motuhenua. E ūiūi nei Sophie Huukena ia Toti e aha te tumu o to īa tiheìa mai i Nuku Hiva ; a hakaòko tātou i te tau haamāàmaìa ta Toti i tuku mai.
    *- En ce mardi 27 octobre 2020, Georges Toti Teikiehuupoko, directeur de l’Académie marquisienne vient à Taiohaè avec Joseph Kaiha, maire de Ua Pou afin de célébrer simplement le 20ème anniversaire de l’Académie. Invité par radio Marquises, il donne à Sophie Huukena, son interlocutrice, les raisons de sa venue à Nuku Hiva.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 08 - 27/10/2020_1 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » - Radio Marquises (27')

    radio marquises2

     

    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : ani, faito, haruharu, nahonaho ; besoin …
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien. Aujourd’hui c’est le tour de : ani, faito, haruharu, nahonaho : besoin…

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • radio marquises2


    *- E āpuu nei Sophie Huukena ia Teautaipi Teikitekahioho no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti, èo farani, te i tomo i òto he èo ènana, oia hoì i tēnei â : aravihi, faaitoito, taime, paruru, mei te mea e, besoin, putei, kapinē …
    *- Sophie Huukena, l’animatrice reçoit Teautaipi Teikitekahioho qui explique comment remplacer par des mots marquisiens les nombreux mots tahitiens et français utilisés à tort en marquisien. Aujourd’hui c’est le tour de : aravihi, faaitoito, taime, paruru, mei te mea e, besoin, putei, kapinē …

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 06 - 19/10/2020 – Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (27')

    radio te oko nui

    *- Ua āpuuìa e Édouard Fiutoka Yu Teng nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Julien Tumuehitu Tamarii me Teiki Huukena no te hakapahi i te tau ènana ia titii i te tau ponatekao èo tahiti te i tomo i òto he èo ènana. U haaìte hakaùa ìa pēhea te haahitipona meitaì i te ponatekao « tūako » ; atii, ua tukuìa te tau haaviviniìa i ùka he ponatekao « keèe ».
    *- Animateur : Édouard Fiutoka Yu Teng – Membres de l’Académie : Julien Tamarii et Teiki Huukena – Teiki revient sur la prononciation et l'origine des mots « tūako » et « keèe ». Le reste du temps se passe à relever les nombreux mots tahitiens utilisés à tort en marquisien.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 05 - 14/10/2020 - Pū haamevaha tekao « Te Henua ènana » - Radio Marquises (35')

    radio marquises2


    *- E āpuuìa nei e Sophie Huukena nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Teautaipi Teikitekahioho me Teiki Huukena. Enā tītahi a haatoitoi i te mou ponatekao hei koè ; e haavivini atu tītahi mea kē te takiìa me te akatumu o te ponatekao èo ènana « tūako », mea kē te takiìa me te akatumu o te ponatekao èo tahiti « tūàro ».
    *- Animatrice : Sophie Huukena – Membres de l’Académie : Teautaipi Teikitekahioho et Teiki Huukena – Le premier donne les mots qui conviennent pour remplacer les mots étrangers ; le second explique l’origine, l’usage et la prononciation du mot marquisien « tūako » (le sport) qui diffèrent du mot tahitien « tūàko ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 04 - 13/10/2020 – Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (21')

    radio te oko nui


    *- Ua āpuuìa e Lucien Maapai Puhetini nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Teautaipi Teikitekahioho me Teiki Huukena, no te haavivini atu mea kē te takiìa me te akatumu o te ponatekao èo ènana « tūako », mea kē te takiìa me te akatumu o te ponatekao èo tahiti « tūàro ».
    *- Animateur : Lucien Maapai Puhetini – Membres de l’Académie : Teautaipi Teikitekahioho et Teiki Huukena – Les membres de l’Académie expliquent l’origine, l’usage et la prononciation du mot marquisien « tūako » (le sport) qui diffèrent du mot tahitien « tūàko ».

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • radio marquises2


    *- Ua āpuuìa e Sophie Huukena nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Teautaipi Teikitekahioho me Teiki Huukena, no te haavivini atu i te nuinareta hou me te takiìaèo kākiu [ŋ] (ng) i òto ; u vevaòìa o Pierre Teikitohe me i Taipivai no te tuku atu i te mou hakatu hakaòkoìa.
    *- Animatrice : Sophie Huukena – Membres de l’Académie : Teautaipi Teikitekahioho et Teiki Huukena – Invité : Pierre Teikitohe de Taipivai. Les membres de l’Académie expliquent les raisons du choix de la nouvelle prononciation de l’alphabet marquisien dans lequel a été réintroduit le son [ŋ] (ng) autrefois utilisé par les Taipi de Nukuhiva : Pierre et Teautaipi en donnent quelques exemples.

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 02 - 06/10/2020 – Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (45')

    radio te oko nui*- Ua āpuuìa e Édouard Fiutoka Yu Teng nā mautoko e ùa o te Haètuhuka, o Teautaipi Teikitekahioho me Teiki Huukena, no te haavivini atu i te nuinareta hou me te takiìaèo kākiu [ŋ] (ng) i òto ; u vevaòìa o Pierre Teikitohe me i Taipivai no te tuku atu i te mou hakatu hakaòkoìa.
    *- Animateur : Édouard Fiutoka Yu Teng – Membres de l’Académie : Teautaipi Teikitekahioho et Teiki Huukena – Invité : Pierre Teikitohe de Taipivai. Les membres de l’Académie expliquent les raisons du choix de la nouvelle prononciation de l’alphabet marquisien dans lequel a été réintroduit le son [ŋ] (ng) autrefois utilisé par les Taipi de Nukuhiva : Pierre et Teautaipi en donnent quelques exemples.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • 01 - 04/09/2020 – Pū haamevaha tekao/Radio « Te Òko nui » (44 min.)

    radio te oko nui


    *- O « Te Òko nui » te pū haamevahaìa tekao a te Èkaretia katoriko i Nuku Hiva. I te 4 no Māhinaihea, èhua 2020, ua vavaò manihii ìa i èià Toti Teikiehuupoko, te upoko haatee o te Haè tuhuka èo ènana. E ūiūi nei o Lucien Maapai Puhetini ia īa e aha te tumu o to īa tiheìa mai i Taiohae.
    *- Au début du mois de septembre 2020, Georges Toti Teikiehuupoko, directeur de l’Académie marquisienne est venu à Nuku Hiva afin de finaliser les textes expliquant la graphie académique ; invité par la radio de l’Église catholique « Te Òko nui », il donne à son interlocuteur, Lucien Puhetini, les raisons de sa venue à Taiohae.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • livre akakai nika 2E âkakai tēnei no Nika, te kaiū menē kaipekā keekee i haapohuèìa e Tiha me io te niho o te peto kaipekā.
    C’est l’histoire d’une petite chèvre noire nommée Nika que le jeune Tiha sauve des attaques d’un chien sauvage.

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • livre akakai avaika 2E hee nei i te hī toka e ùa māhaì o Nuku Hiva.
    La partie de pêche de deux garçonnets de Nuku Hiva.

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • livre akakai potu 2
    I te ìteìa o Naka i te kaiū potu pīkavakava i te pātaa o to īa haè, ua tihe to īa kāòha me te haamaumau ia īa.
    Dès que Naka aperçut ce petit chat maigrelet sur sa terrasse, il l’adopta…

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • livre akakai koivi 2I te ìtetina o Teua i nā ònohuu e ùa māmaì ma he maa âtiko, aê īa i too. E ùa âtapu ma hope mai, ua pohāpohā te puke māmaì…
    Lorsque Teua trouva une douzaine d’œufs dans la brousse, il ne les ramassa pas ; deux semaines plus tard les poussins avaient éclos.

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • livre akakai koua 2I hua â, i te ètaha o te vai, u kaapee tītahi māhaì. E aha te mea ta īa i ìte ? E tahi makā kōuà pūkiki…
    Un jour, un petit garçon se reposait près d’un ruisseau quand il aperçut une énorme chevrette rouge…

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • livre akakai pihiti 2Tokotoù ananu nā manu ia heehee âtou i te kai ùmihi ma he maamaa âkau ; i tītahi â, ua tīmata te kai i te koè…
    Le lori « pīhiti », le ptilope « kūkupa » et la rousserole « kōmako » partagent tous leurs repas ; un jour la famine se profile à l’horizon et la discorde s’installe...

    A hakaòko me te tatau mai i te âkakai paotū. Écouter et afficher le texte complet.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • Te haakakai o Mauike – La légende de Mauike (10'24'')

    livre academie mauike copie


    Ma òto o te haakakai o Mauike, e òkopuaìka nei tātou pēhea te haoìa a Maui i te ahi me io Mauike no te tuha atu i te tau ènana paotū mea nunu i ta âtou kaikai.
    La légende de Mauike nous raconte comment Maui s’est emparé du feu dont Mauike était le gardien pour le distribuer aux hommes afin qu’ils puissent cuire leur nourriture.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

  • Te ùmuhei (13')

    umuhei kumuhei image 2

     

    A hakaòko tātou pēhea ia mau koekoe te kāneaìa i te ùmuhei.
    Récit et chants ancestraux accompagnant la confection du « ùmuhei », ce bouquet de plantes odoriférantes.

    Kapohaamau înei ! Télécharcher l'audio !

Joomla Template by ThemeXpert